W Unii Europejskiej obowiązują dyrektywy, które mają na celu ochronę praw obywateli, zwłaszcza w sytuacjach zatrzymania przez organy ścigania. Niestety, Polska nadal nie wdrożyła kluczowych przepisów, które mogłyby zagwarantować każdemu zatrzymanemu prawo do adwokata oraz wsparcia prawnego z urzędu.
Unijne dyrektywy a sytuacja w Polsce
Unia Europejska wprowadziła dwie istotne dyrektywy:
- Dyrektywa 2013/48/UE – gwarantuje prawo do adwokata, kontaktu z bliskimi oraz konsulem w przypadku zatrzymania.
- Dyrektywa 2016/1919 – zapewnia wsparcie prawne z urzędu dla osób, które nie mogą sobie pozwolić na opłacenie adwokata.
Te regulacje mają na celu wyrównanie szans obywateli w kontaktach z wymiarem sprawiedliwości i ograniczenie arbitralności działań organów ścigania.
Jak wygląda rzeczywistość w Polsce?
Mimo obowiązujących przepisów unijnych, w Polsce zatrzymani przez Policję często są pozbawieni realnej możliwości korzystania z pomocy adwokata, zwłaszcza jeśli nie stać ich na prywatnego pełnomocnika.
Pierwsze 48 godzin jest kluczowe dla śledztwa – brak dostępu do adwokata w tym czasie to celowe działanie SYSTEMU, mające na celu ograniczenie praw obywateli.
Skarb Państwa nie chce ponosić kosztów pomocy prawnej dla zatrzymanych, choć w innych krajach UE jest to standard.
Organy ścigania mają przewagę nad zatrzymanym – bez pomocy adwokata łatwiej doprowadzić do przyznania się do winy, co w wielu przypadkach może być efektem presji, a nie rzeczywistej odpowiedzialności.
Dlaczego Polska nie wdrożyła tych przepisów?
Systemowi nie zależy, abyś znał swoje prawa. Zależy mu, aby podejrzani szybko przyznawali się do winy, co ułatwia prowadzenie spraw.
Koszty pomocy prawnej musiałby pokryć Skarb Państwa – rząd nie chce zwiększać wydatków na system obrony prawnej.
Prawo europejskie wzmacnia prawa obywateli, co mogłoby utrudniać śledztwa – obowiązkowa obecność adwokata w czasie zatrzymania to większa kontrola nad działaniami Policji i prokuratury.
Brak wprowadzenia tych norm daje przewagę organom ścigania – osoba zatrzymana, pozbawiona natychmiastowej pomocy adwokata, ma mniejsze szanse na skuteczną obronę.
Co możesz zrobić?
Walcz o swoje prawa! Korzystaj z przepisów, powołuj się na prawo europejskie.
Świadomość to klucz! Mów o tym problemie, żądaj zmian, wspieraj nowelizację przepisów – artykuł 245 Kodeksu postępowania karnego wymaga zmian!
System nie zmieni się sam! Potrzebujemy większej świadomości prawnej i nacisku społecznego, aby rząd wdrożył unijne regulacje.
Bądź świadomy, jak działa system i przekazuj informacje dalej!
Masz prawo korzystać z przysługujących Ci uprawnień – system nie może Ci ich odebrać. Brak prawa do obrony to bezwzględna przesłanka odwoławcza w każdej sprawie!
Nie zgadzajmy się na ograniczanie podstawowych praw obywatelskich – Polska musi dostosować swoje przepisy do standardów europejskich!
Warto już w chwili zatrzymania żądać kontaktu z Adwokatem i nie składać zeznań, ani wyjaśnień bez udziału Adwokata, bo może mieć to kluczowe znaczenie dla wyroku.
