Charakterystyka środka zapobiegawczego w postaci dozoru policyjnego

Dozór policyjny tak jak inne zapobiegawcze środki stosowany jest przez sąd i prokuratora celem zabezpieczenia poprawnego przebiegu procesu karnego.  Czym zatem różni się on od innych środków?

Dozorem policyjnym nazywamy okresowy obowiązek zgłaszania się do określonej w postanowieniu komendy policji. Zwykle wybiera się komendę najbliższą miejscu zamieszania osoby objętej dozorem. Można nim objąć oskarżonego lub podejrzanego, czyli osobę której wcześniej przedstawiono już zarzuty. Jest on ustanawiany zawsze przez prokuratora lub sąd na każdym etapie postępowania przez postanowienie.

Osoba, która został objęta dozorem, korzysta ze znacznego stopnia swobody, ponieważ może podjąć bądź kontynuować naukę w szkole, pracę zawodową, itp. Dokonując porównania z tymczasowym aresztowaniem należy zauważyć, że jest to środek znacznie mniej uciążliwy dla podejrzanego czy oskarżonego oraz dla Skarbu Państwa. Nie jest on ograniczony konkretnymi terminami ? trwa aż do zakończenia postępowania karnego lub jego odwołania.

Wykonywanie dozoru jest jedna z wyłącznych kompetencji Policji. Tylko w sytuacjach, w których oskarżony jest żołnierzem, a sprawa karna podlega pod orzecznictwo sądu wojskowego, możliwe jest poddanie go pod dozór jego wojskowego przełożonego.

Na mocy art. 275 § 2 kodeksu postępowania karnego, osoba która jest poddana pod dozór jest, zobowiązana do stosowania się do wymagań, które są zawarte w postanowieniu o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci dozoru policji. Wśród takich wymagań można wymienić:

• brak możliwości opuszczania miejsca, w którym przebywa oskarżony czy podejrzany lub też miejsca wyznaczonego przez sąd lub prokuratora; zwykle jest to miejsce zamieszkania oskarżonego;
• zgłaszanie się w określonych odstępach czasu do organu dozorującego, czyli okresowych meldunkach, celem poddania objętego dozorem okresowej kontroli; częstotliwość tych meldunków jest określona w postanowieniu o zastosowaniu takiego dozoru;
• zawiadamianie dozorującego organy o planowanym wyjeździe i terminie powrotu;
• zakaz nawiązywania kontaktu z osobom pokrzywdzoną lub innymi osobami, również drogą zdalną czy elektroniczną;
• zakaz przebywania w miejscach, które określone zostały w postanowieniu o zastosowaniu dozoru policyjnego; miejsca takie mogą być konkretnie zdefiniowane lub też obejmować całą grupę miejsc;
• zakaz zbliżania się do danych osób na określoną w postanowieniu o zastosowaniu takiego dozoru odległość.

Warto zauważyć, że wymienione wyżej obowiązki mogą być zastosowane łącznie i stanowią tylko przykłady stosowanych ograniczeń.